Rok 2023 przynosi istotne zmiany, jeśli chodzi o podatki w spółce jawnej. Wynikają one np. ze zmian wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu.
W związku z nimi, aby uniknąć tzw. podwójnego opodatkowania, niektóre spółki jawne muszą złożyć formularz CIT-15J. O czym jeszcze muszą pamiętać właściciele spółek w kontekście opodatkowania w 2023 r.? Zobacz poniżej.
Podatki w spółce jawnej – transparentność podatkowa
W przypadku spółki jawnej możemy spotkać się z pojęciem transparencji podatkowej w odniesieniu do podatku dochodowego. Spółka nie jest oddzielnym podmiotem podatkowym.
Każdy z partnerów rozpoznaje i opodatkowuje dochody oraz koszty osiągane przez spółkę w proporcji do swojego udziału w jej zysku, łącząc je z innymi swoimi dochodami. W związku z tym spółka nie musi składać deklaracji podatkowych dotyczących podatku dochodowego ani odprowadzać podatków.
Przekazuje jedynie informacje partnerom, którzy muszą uwzględnić je w swoich rozliczeniach podatkowych. Zysk spółki jest natomiast opodatkowany tylko raz. Późniejsza wypłata zysku partnerom nie podlega dalszym obciążeniom podatkowym.
W zależności od swojego statusu, partnerzy w spółce jawnej płacą podatek dochodowy jako osoby fizyczne (PIT) lub jako osoby prawne (CIT). Dochody z tytułu udziału w spółce jawnej na podstawie ustawy o PIT traktuje się jako dochody z działalności gospodarczej.
Partnerzy będący osobami fizycznymi mogą opodatkować uzyskane dochody według skali podatkowej, stawki podatku liniowego lub, w niektórych przypadkach, korzystając z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Podatki w spółce jawnej – formy opodatkowania
Podstawową formą opodatkowania dla osób fizycznych jest skala podatkowa. Jej główną cechą jest progresja podatkowa, czyli zastosowanie stawek podatkowych zależnych od wysokości dochodu. Stawki te wynoszą 12% dla dochodów do 120 tys. zł rocznie oraz 32% dla nadwyżki ponad tę kwotę. Istnieje również kwota wolna od podatku, która wynosi 30 tys. zł rocznie.
W przypadku wspólników spółki jawnej dochody stanowią podstawę naliczenia składki zdrowotnej, niezależnie od formy rozliczenia podatkowego. W skali podatkowej składka zdrowotna wynosi 9% i oblicza się ją na podstawie dochodu osiągniętego w poprzednim miesiącu, przy założeniu, że nie jest on niższy niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku.
Inną formą opodatkowania jest podatek liniowy, który wynosi 19% niezależnie od wysokości dochodów. W przypadku podatku liniowego składkę zdrowotną oblicza się od tej samej podstawy co w skali podatkowej, ale stawka wynosi 4,9%.
Warto zaznaczyć, że dochody opodatkowane w ramach skali podatkowej i podatku liniowego wliczają się do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową, której stawka wynosi 4%. Jest ona obliczana od dochodów przekraczających łącznie 1 mln zł rocznie.
W przypadku spółki jawnej, jeśli jej przychody w poprzednim roku nie przekroczyły równowartości 2 milionów euro, wspólnicy mogą zdecydować się na opodatkowanie przychodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem jest jednomyślność wszystkich wspólników. W przeciwieństwie do skali podatkowej i podatku liniowego, przy opodatkowaniu ryczałtem podlegają przychody bez uwzględniania kosztów ich uzyskania. Stawki ryczałtu wynoszą od 2% do 15% w zależności od rodzaju działalności.
Składka zdrowotna dla podatników korzystających z ryczałtu zależy od wartości przychodów przedsiębiorcy. Oblicza się ją na podstawie 60%, 100% lub 180% przeciętnego wynagrodzenia w zależności od rocznych przychodów, które nie przekraczają odpowiednio 60 tys. zł, 300 tys. zł lub są wyższe niż 300 tys. zł. Stawka składki wynosi 9%.
We wszystkich powyższych formach opodatkowania wspólnicy spółki jawnej, którzy są osobami fizycznymi, są również objęci obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym.
Warto zauważyć, że transparentność podatkowa dotyczy tylko podatku dochodowego. Spółka jawna, jako oddzielny podmiot prawny, może być również podatnikiem innych podatków, takich jak VAT, podatek od czynności cywilnoprawnych czy podatek od nieruchomości. W tych obszarach spółka jest zobowiązana do składania deklaracji i regulowania swoich zobowiązań podatkowych.
Spółka jawna jako podatnik CIT – czy to możliwe?
Ogólnie rzecz biorąc, spółka jawna nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Jednakże należy zauważyć, że spółka jawna staje się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), jeśli spełnione są pewne warunki. Przede wszystkim, spółka musi mieć swoją siedzibę lub zarząd w Polsce.
Dodatkowo, jeśli wspólnikami spółki jawnej są zarówno osoby fizyczne, jak i inne podmioty, a spółka nie złożyła informacji o podatnikach CIT i podatnikach PIT (podatku dochodowego od osób fizycznych) mających prawo do udziału w zyskach tej spółki przed rozpoczęciem roku obrotowego, wtedy spółka jawna staje się podatnikiem CIT.
Należy także podkreślić, że jeśli wspólnik spółki jawnej wybierze stawkę liniową podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), wszystkie jego dochody z działalności gospodarczej będą opodatkowane według tej stawki.
W przypadku spółki, która nie jest podatnikiem CIT, poszczególni wspólnicy spółki są podatnikami podatku dochodowego. Każdy wspólnik płaci podatek dochodowy od osób fizycznych lub podatek dochodowy od osób prawnych, jeśli wspólnik jest podatnikiem CIT.
Dochody uzyskiwane z udziału w spółce jawnej traktuje się w kontekście podatku dochodowego od osób fizycznych jako dochody z działalności gospodarczej. Każdy wspólnik rozpoznaje dochody związane ze spółką jawną w proporcji do jego udziału w zyskach tej spółki.
Księgowość w spółce jawnej
Spółka jawna może prowadzić różne rodzaje ewidencji księgowej, takie jak:
- podatkowa księga przychodów i rozchodów,
- pełna księgowość (księgi rachunkowe),
- ewidencja przychodów, jeśli wspólnicy zdecydują się na opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Warto zaznaczyć, że spółka jawna ma obowiązek prowadzenia pełnej księgowości w następujących przypadkach:
- jeżeli jej netto przychody przekroczą 2 miliony euro w danym roku,
- jeśli wśród wspólników spółki jest osoba prawna, niezależnie od wysokości osiąganych przychodów. Na przykład, gdy jednym ze wspólników jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o.).
Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat, zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszego biura rachunkowego w Warszawie są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.