Badanie sprawozdania finansowego 2025 to jeden z głównych elementów systemu kontroli wewnętrznej w firmach. W 2025 roku taki obowiązek będzie miało wiele przedsiębiorstw. Dotyczy on bowiem i dużych spółek kapitałowych, i organizacji non-profit. Jak wygląda i jakie są jego praktyczne aspekty? Odpowiadamy poniżej.
Spis treści
- Czym jest badanie sprawozdania finansowego 2025?
- Podmioty zobowiązane do badania finansowego 2025 – kto musi przeprowadzić audyt w 2025 roku?
- Kto przeprowadza badanie sprawozdania finansowego?
- Dlaczego warto traktować badanie sprawozdania finansowego jako narzędzie zarządcze?
- Badanie sprawozdania finansowego 2025 – podsumowanie
- FAQ – Najczęstsze pytania o badanie sprawozdania finansowego 2025
Czym jest badanie sprawozdania finansowego 2025?
Badanie sprawozdania finansowego to proces przeprowadzany przez niezależnego biegłego rewidenta, którego celem jest ocena zgodności danych finansowych z przepisami prawa bilansowego (w szczególności ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości), przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz stanem faktycznym.
Rewident weryfikuje nie tylko same liczby, ale także dokumentację źródłową, procedury księgowe, kontrole wewnętrzne oraz system rachunkowości jednostki. Efektem końcowym badania jest opinia z badania sprawozdania finansowego – dołączana do rocznego sprawozdania i często publikowana wraz z nim w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Podmioty zobowiązane do badania finansowego 2025 – kto musi przeprowadzić audyt w 2025 roku?
Zgodnie z przepisami ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, obowiązkowi badania podlegają m.in.:
- spółki akcyjne (z wyjątkiem będących na etapie organizacji),
- jednostki kontynuujące działalność po przekształceniu w spółkę kapitałową,
- banki, zakłady ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne,
- inne jednostki, które w poprzedzających dwóch latach obrotowych spełniły co najmniej dwa z poniższych trzech warunków:
| Kryterium (dane za rok obrotowy) | Wartość progowa (euro) | Odpowiednik w zł wg kursu NBP z 31.12.2024* |
| Średnioroczne zatrudnienie (etaty) | > 50 osób | – |
| Suma aktywów bilansu | > 2 500 000 euro | ~11 500 000 zł |
| Przychody netto ze sprzedaży | > 5 000 000 euro | ~23 000 000 zł |
* Kursy przeliczeniowe ustala się zgodnie z przepisami ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.
Uwaga: Próg należy oceniać na podstawie danych z dwóch ostatnich lat obrotowych – przy spełnieniu warunku w obu latach badanie staje się obligatoryjne.
Kto przeprowadza badanie sprawozdania finansowego?
Badanie może przeprowadzić wyłącznie uprawniony biegły rewident, działający samodzielnie lub w ramach firmy audytorskiej wpisanej do rejestru Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA). Wybór rewidenta musi nastąpić przed końcem roku obrotowego, którego dotyczy badanie.
Zasady wyboru rewidenta:
- Organ zatwierdzający (np. zgromadzenie wspólników) dokonuje wyboru uchwałą.
- W przypadku jednostek zainteresowania publicznego obowiązuje przetarg.
- Z biegłym zawierana jest pisemna umowa o badanie, określająca zakres i termin.
Jak wygląda procedura badania?
Badanie sprawozdania finansowego przebiega zazwyczaj według następujących etapów:
- Wstępne planowanie audytu – analiza jednostki, otoczenia i ryzyk.
- Badanie wstępne (interim audit) – kontrola procedur i systemów księgowych.
- Badanie końcowe (final audit) – szczegółowa analiza danych finansowych.
- Sporządzenie raportu rewidenta, zawierającego:
- opinię o sprawozdaniu,
- sprawozdanie dodatkowe (dla rady nadzorczej),
- ewentualne zastrzeżenia.
Audyt obejmuje m.in. analizę zgodności ksiąg rachunkowych, ocenę polityki rachunkowości, kontrolę istotnych pozycji bilansowych, a także potwierdzenia sald i uzgodnienia dokumentów źródłowych.
Dlaczego warto traktować badanie sprawozdania finansowego jako narzędzie zarządcze?
Poza wymogami ustawowymi, badanie sprawozdania finansowego 2025 pełni funkcję doradczą i kontrolną. Dla zarządu i właścicieli może być źródłem cennych informacji dotyczących:
- efektywności systemu księgowego i obiegu dokumentów,
- ryzyk operacyjnych i podatkowych,
- rekomendacji w zakresie usprawnień organizacyjnych.
Dodatkowo opinia biegłego rewidenta buduje zaufanie partnerów zewnętrznych – banków, inwestorów, klientów, a także organów skarbowych.
Badanie sprawozdania finansowego 2025 – podsumowanie
W 2025 roku wiele podmiotów gospodarczych będzie zobowiązanych do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego. Przekroczenie limitów zatrudnienia, aktywów lub przychodów wiąże się z koniecznością zawarcia umowy z biegłym rewidentem i zapewnienia przejrzystości danych finansowych. Warto jednak pamiętać, że audyt może być również istotnym narzędziem poprawy efektywności funkcjonowania jednostki.
Przygotuj się do audytu wcześniej!
Nie czekaj do końca roku – jeśli Twoja jednostka zbliża się do progów finansowych, już dziś skonsultuj się z nami. Wczesne przygotowanie do badania ułatwi współpracę z biegłym rewidentem, skróci czas trwania procedury i ograniczy ryzyko błędów formalnych.
FAQ – Najczęstsze pytania o badanie sprawozdania finansowego 2025
1. Czym różni się rewizja finansowa od badania sprawozdania finansowego?
To pojęcia tożsame – oba odnoszą się do czynności wykonywanych przez biegłego rewidenta.
2. Czy każda spółka z o.o. musi przeprowadzać badanie?
Nie. Obowiązek dotyczy tylko spółek, które przekroczyły limity ustawowe.
3. Kto może być biegłym rewidentem?
Osoba wpisana do rejestru prowadzonego przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego.
4. Czy fundacje także muszą przeprowadzać badanie?
Tak – jeśli prowadzą działalność gospodarczą i spełnią limity określone w ustawie.
5. Kiedy należy zawrzeć umowę z rewidentem?
Przed końcem roku obrotowego, którego dotyczy badanie.
6. Jakie dokumenty trzeba przygotować do badania?
M.in. księgi rachunkowe, zestawienia obrotów, umowy handlowe, politykę rachunkowości.
7. Czy brak badania rodzi odpowiedzialność karną?
Może skutkować odpowiedzialnością członków zarządu za naruszenie przepisów ustawy o rachunkowości.
8. Ile trwa badanie sprawozdania?
Zależnie od wielkości jednostki – od kilku tygodni do kilku miesięcy.
9. Czy można zmienić biegłego rewidenta?
Tak, przy zachowaniu zasady ciągłości i transparentności wyboru.
10. Czy rewident może wydać opinię negatywną?
Tak – w przypadku istotnych niezgodności lub braku możliwości uzyskania wystarczających dowodów badania.