Skuteczne procedury antymobbingowe powinny precyzyjnie określać sposoby reagowania na mobbing oraz metody zapobiegania mu. Mobbing w miejscu pracy negatywnie wpływa na atmosferę i wydajność pracowników, ale także na reputację firmy. Zobacz, jakie elementy powinna zawierać skuteczna polityka antymobbingowa.
Spis treści
- Czym jest mobbing?
- Co to jest polityka antymobbingowa?
- Jakie są kluczowe elementy polityki antymobbingowej?
- Jak skutecznie wdrożyć procedury antymobbingowe?
- Jakie są skutki braku polityki antymobbingowej w firmie?
- Procedury antymobbingowe – podsumowanie
- FAQ – pytania o odpowiedzi na temat: Procedury antymobbingowe
Czym jest mobbing?
Jak wynika z przepisów Kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Chodzi więc o systematyczne zachowanie pracodawcy lub współpracowników w życiu zawodowym, które cechuje wrogość i nieetyczność, a które wymierzone zostaje w pracownika, mając na celu go zastraszyć, nękać, ośmieszyć, poniżyć czy też wykluczyć z grona pracowników, na skutek czego pracownik zostaje sam, nie mogąc liczyć na pomoc i obronę współpracowników.
Co to jest polityka antymobbingowa?
Polityka antymobbingowa to zbiór zasad i działań podejmowanych przez pracodawcę, które mają na celu zapobieganie mobbingowi oraz wsparcie dla osób, które doświadczyły nękania w miejscu pracy. Powinna być częścią szerszej strategii zarządzania zasobami ludzkimi i podlegać regularnym aktualizacjom.

Jakie są kluczowe elementy polityki antymobbingowej?
Wdrażając w firmie wewnątrzzakładową politykę antymobbingową, pracodawca musi w niej uwzględnić działania prewencyjne oraz procedurę skargową.
Działania prewencyjne | Działania prewencyjne powinny mieć formę aktywności o charakterze edukacyjnym, które zwiększą świadomość pracowników w zakresie mobbingu, jak również przyczynią się do wyeliminowania działań mobbingowych. Muszą one obejmować formy pomocy osobie doświadczającej mobbingu, m.in. pomoc prawną, medyczną, psychologiczną. Działania prewencyjne powinny obejmować również czynności mające załagodzić skutki zachowań mobbingowych, jeśli już takie miały miejsce w danym zakładzie pracy. |
Procedura skargowa | Najczęściej przybiera ona formę pisemną: pracownik doświadczający niewłaściwych zachowań w pracy ze strony współpracowników lub kierownictwa informuje pracodawcę o tym fakcie pisemną skargą określającą, jakie działania współpracowników lub przełożonych są w jego odczuciu mobbingiem, z jednoczesnym wskazaniem danych osób dopuszczających się tych działań, wskazaniem dowodów na poparcie swojego stanowiska oraz uzasadniając swoją skargę. |
Jak skutecznie wdrożyć procedury antymobbingowe?
Wdrażając do firmy politykę antymobbingową, pracodawca może to zrobić w formie wewnątrzzakładowego aktu przybierającego postać zarządzenia, regulaminu bądź innego dokumentu.
Aby polityka antymobbingowa była efektywna, warto zastosować kilka sprawdzonych metod:
- szkolenia dla pracowników – edukacja na temat mobbingu oraz sposobów jego unikania,
- anonimowe ankiety – regularne badania wśród pracowników pozwalające wykrywać potencjalne problemy,
- wewnętrzny pełnomocnik ds. przeciwdziałania mobbingowi – osoba odpowiedzialna za monitorowanie sytuacji i reagowanie na zgłoszenia,
- współpraca z ekspertami prawnymi – w razie potrzeby wsparcie w zakresie przepisów prawa pracy.
Co istotne, pracodawca posiada dowolność w zakresie opracowywania polityki antymobbingowej. Może więc sporządzić ją bez konsultacji z pracownikami. Sugeruje się jednak, by działania związane z jej tworzeniem i wprowadzeniem były poprzedzone spotkaniami z pracownikami celem poinformowania ich o jej założeniach oraz umożliwieniem zgłoszenia ich uwag w tym zakresie.

Jakie są skutki braku polityki antymobbingowej w firmie?
Jeśli polityka antymobbingowa nie została wprowadzona w firmie, może to powodować negatywne skutki nie tylko dla pracowników, ale także dla pracodawcy.
Negatywnymi skutkami braku polityki antymobbingowej są:
- konieczność ponoszenia kosztów związanych z postępowaniem przed sądem,
- konieczność wypłacania odszkodowania i zadośćuczynienia,
- obniżenie wydajności pracy osoby mobbingowanej,
- częste absencje w pracy osoby mobbingowanej,
- popełnianie błędów w pracy przez osobę doświadczającą mobbingu,
- częsta rotacja pracowników,
- pogorszenie się atmosfery w pracy, co może mieć przełożenie na wszystkich pracowników, nie tylko osobę mobbingowaną,
- pogorszenie się wizerunku pracodawcy.

Procedury antymobbingowe – podsumowanie
Procedury antymobbingowe to nie tylko formalność, ale realne narzędzie do budowania zdrowej kultury organizacyjnej. Wdrożenie skutecznej polityki antymobbingowej zwiększa bezpieczeństwo pracowników, a także minimalizuje ryzyko prawne dla firmy.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o skutecznych rozwiązaniach w zakresie polityki antymobbingowej lub potrzebujesz pomocy w jej wdrożeniu, skontaktuj się z ekspertami ds. prawa pracy.
FAQ – pytania o odpowiedzi na temat: Procedury antymobbingowe
Czy każda firma musi mieć procedury antymobbingowe?
Nie jest to prawnie wymagane w każdej branży, ale rekomendowane w celu zapewnienia bezpiecznego środowiska pracy.
Jakie zachowania kwalifikują się jako mobbing?
Uporczywe i długotrwałe nękanie, zastraszanie, publiczne upokarzanie lub wykluczanie z zespołu.
Czy pracodawca ponosi odpowiedzialność za mobbing w firmie?
Tak, pracodawca jest zobowiązany do przeciwdziałania mobbingowi i ponosi odpowiedzialność za jego skutki.
Jakie kroki powinien podjąć pracownik, który jest ofiarą mobbingu?
Zgłosić sytuację do przełożonego, HR lub wyznaczonej osoby ds. antymobbingu.
Czy mobbing może skutkować zwolnieniem sprawcy?
Tak, w zależności od skali naruszenia, sprawca może zostać ukarany aż do rozwiązania umowy o pracę.
Jakie są konsekwencje prawne dla firm, które nie przeciwdziałają mobbingowi?
Mogą ponosić odpowiedzialność cywilną, finansową, a nawet karną.
Czy anonimowe zgłoszenia mobbingu są skuteczne?
Tak, ale wymagają starannego procesu weryfikacji, aby zapobiec nadużyciom.
Czy można zapobiec mobbingowi poprzez kulturę organizacyjną?
Tak, jasne wartości firmowe i otwarta komunikacja pomagają zapobiegać nadużyciom.
Czy pracownik może dochodzić odszkodowania za mobbing?
Tak, jeśli udowodni poniesioną szkodę, może dochodzić odszkodowania na drodze sądowej.
Jak często należy aktualizować procedury antymobbingowe?
Minimum raz w roku, a także w przypadku zmian w prawie pracy lub struktury organizacyjnej firmy.