Podsumowujemy 7 najważniejszych zmian w prawie w 2023 roku w zakresie prawa: handlowego, podatkowego, karnego, konsumenckiego i pracy. Czy jesteś przedsiębiorcą, czy osobą prywatną i chcesz być na bieżąco z przepisami – zobacz, na co należy się przygotować.
1. Najważniejsze zmiany w prawie w 2023: Polska Fundacja Rodzinna
Firma przekazywana z pokolenia na pokolenie to niewątpliwie piękna i wartościowa praktyka. Uchwalona 14 grudnia w Sejmie Ustawa o fundacji rodzinnej właśnie do tego zachęca! Do prowadzenia działalności przez pokolenia. Fundacja rodzinna ma stanowić narzędzie do skutecznej sukcesji dla średnich i dużych polskich firm rodzinnych. Fundacja będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą, ale tylko w określonym zakresie, np.: wynajmowanie nieruchomości czy prowadzenie gospodarstwa rolnego. Jeśli chodzi o aspekty podatkowe – Fundacja rodzinna będzie podmiotowo zwolniona z CIT. Do tego środki uzyskiwane od fundacji przez fundatora oraz jego najbliższą rodzinę, czyli np. małżonka, dzieci itd. będą zwolnione z PIT. Przepisy zakładające możliwość założenia Fundacji Rodzinnej wejdą w życie prawdopodobnie w maju br.
2. Najważniejsze zmiany w prawie w 2023: pozwy zbiorowe składane przez organizacje konsumenckie
Wraz z nowym rokiem konsumenci zyskują nowe narzędzie do walki o swoje prawa. Projekt nowej ustawy zakłada możliwość wytaczania powództw grupowych przeciwko przedsiębiorcom. Dotychczas o zbiorowe interesy konsumentów dbał wyłącznie UOKiK. Po wprowadzeniu nowych przepisów sytuacja ta ulegnie zmianie na korzyść konsumentów.
3. Najważniejsze zmiany w prawie w 2023: zmiany w podatkach
Choć o Polskim Ładzie słyszymy od dawna, a niektóre jego przepisy są już stosowane, niektóre z nich zaczną obowiązywać dopiero w tym roku. Od 1 stycznia 2023 r. VAT na gaz, paliwo, ciepło i prąd wrócił do stawki 23%. Nowy Rok przyniósł także nowe zasady uwzględniania kwoty wolnej od podatku czy możliwość rozliczania najmu prywatnego wyłącznie w formie ryczałtu. Przedsiębiorcy zyskają możliwość (wyjątkowo!) zmiany formy opodatkowania także w trakcie roku. A skoro już mowa o rozliczaniu podatków — od 1 stycznia br. wydłużony został czas na złożenie PIT-28.
4. Najważniejsze zmiany w prawie w 2023: zmiany w podatkach lokalnych
Za sprawą wzrostu cen niektórych surowców wzrosły także podatki. Tak stało się np. w przypadku podatku rolnego. Ponieważ stawki podatku zależą od średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów przed kwartałem, który poprzedza rok podatkowy, a ceny żyta wzrosły – to samo stało się z podatkami. Wzrósł także podatek leśny, związany ze wzrostem ceny drewna. Poza tym podatek od budynków mieszkalnych, jaki płacą wszyscy lokatorzy, podniósł się z 0,89 zł do 1 zł na mkw. Właściciele psów również muszą liczyć się z wyższymi kosztami, ponieważ opłata za posiadanie psa będzie wynosić teraz 150,93 zł rocznie. Do tego, wzrosła opłata za pobyt w miejscowości mającej status obszaru ochrony uzdrowiskowej z 3,52 zł do 3,94 zł za dobę pobytu, a także opłata uzdrowiskowa – z 4,83 zł do 5,40 zł dziennie.
5. Najważniejsze zmiany w prawie w 2023: reforma prawa karnego
Rok 2023 to także wielka reforma prawa karnego. Do najważniejszych zmian należą:
- Elastyczne kary, czyli możliwość wymierzenia przez sąd elastycznego wymiaru kary – do 30 lat pozbawienia wolności oraz dożywotniego pozbawienie wolności, a nie jak dotychczas kar do 15 lat pozbawienia wolności, osobnej kary 25 lat więzienia i dożywotniego pozbawienia wolności.
- Wprowadzenie kary dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego zwolnienia.
- Wydłużenie z 25 do 30 lat okresu, po którym skazani na dożywotnie pozbawienie wolności mogą ubiegać się o warunkowe zwolnienie.
- Dłuższy okres próby przy warunkowym zwolnieniu z kary dożywotniego pozbawienia wolności. Zamiast 10 lat – dożywotni.
- Wydłużenie okresu przedawnienia karalności zabójstwa – z 30 do 40 lat.
- Zaostrzenie sankcji za pedofilię i inne poważne przestępstwa na tle seksualnym.
- Pojawienie się nowych typów kwalifikowanych zgwałceń, np. na kobiecie ciężarnej.
- Zaostrzenie surowości wobec recydywistów – stosowane będzie nadzwyczajne zaostrzenie kary, czyli podwyższenie dolnej granicy kary pozbawienia wolności o połowę, a w przypadku występków – również podwyższenie górnej granicy o połowę.
- Podwyższenie dolnej granicy kary pozbawienia wolności dla multirecydywistów.
- Zaostrzenie zasad warunkowego zwolnienia dla recydywisty seksualnego.
- Wyłączenie przedawnienia karalności przestępstwa zgwałcenia dziecka lub zgwałcenia ze szczególnym okrucieństwem.
- Zwiększenie kar za poważne przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu.
- Wprowadzenie nowych typów przestępstw za czyny, które w części nie były karalne, np. przyjęcie zlecenia zabójstwa.
- Konfiskata samochodu pijanego kierowcy – nietrzeźwy kierowca, który będzie miał nie mniej niż 1,5 promila alkoholu we krwi, od Nowego Roku straci samochód, niezależnie od tego, czy spowodował wypadek drogowy, czy też nie.
6. Najważniejsze zmiany w prawie w 2023: prawo pracy
Rok 2023 będzie przełomowy dla pracowników, którzy wykonują swoją pracę w formie zdalnej. Nareszcie regulacje dotyczące możliwości pracy w tym trybie znalazły się w Kodeksie pracy. Wzrosło także wynagrodzenie minimalne. Zmianie ulegną również składki do ZUS.
7. Najważniejsze zmiany w prawie w 2023: dyrektywa Omnibus
1 stycznia 2023 r. weszły w życie także ważne zmiany prawa konsumenckiego, wdrażające trzy unijne dyrektywy: Towarową, Cyfrową i Omnibus, które nakładają na przedsiębiorców zawierających umowy z konsumentami szereg nowych obowiązków. Są to zarówno obowiązki informacyjne, jak i nowe instrumenty ochrony konsumentów. Dotyczą one sprzedaży internetowej i częściowo stacjonarnej. Zmianie uległa też regulacja dotycząca rękojmi – rękojmia za wady fizyczne rzeczy zostanie zastąpiona niezgodnością rzeczy sprzedanej z umową. Przedsiębiorcy prowadzący swój sklep internetowy będą też zmuszeni zaktualizować obowiązujące regulaminy czy wprowadzić dodatkowe oznaczenia, m.in. te dotyczące najniższej ceny produktu z ostatnich 30 dni.
Jeśli zainteresował Cię ten artykuł i potrzebujesz zgłębić temat zmian, które mogą mieć wpływ na Twoje firmę, zapraszamy do kontaktu. Nasi specjaliści są do Twojej dyspozycji.